Ngày nay xí muội chính là món quà vặt được nhiều người lựa chọn mua biếu tặng người thân vào những dịp lễ, tế. Với hương vị thơm ngon, bổ dưỡng nên xí muội rất dễ chiều lòng người. Vậy xí muội là gì? Có những tác dụng gì? Cùng 7l-esoteric.com tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
I. Xí muội là gì?
Xí muội hay còn được gọi là ô mai, vốn là tên một loại thuốc được làm từ quả mơ phơi khô cho đến khi chuyển thành màu đen quắt lại. Chúng được xem là vị thuốc phổ biến trong y học cổ truyền của nhiều nước phương Đông như Việt Nam, Trung Quốc…
Tuy nhiên, hiện nay xí muội được biết đến với ý nghĩa phổ biến là đồ ăn vặt được làm từ nhiều loại quả khác nhau như sấu, me, mận, xoài, khế… nhiều hơn là ý nghĩa một vị thuốc. Những loại quả này được lựa chọn kỹ, chế biến cầu kỳ với nhiều gia vị, hương liệu khác nhau để tạo thành những viên xí muội thơm ngon nhất.
Tên gọi xí muội thường bao gồm xí muội kết hợp với nguyên liệu chính và cách thức chế biến, ví dụ như xí muội mận chua cay ngọt, xí muội mơ xào gừng..
II. Xí muội được làm từ quả gì?
Chắc hẳn mọi người đã nghe đến cái tên xí muội rất nhiều lần, nhưng chẳng mấy ai biết nguyên liệu chế biến ra món ăn vặt hấp dẫn này có nguồn gốc từ quả nào.
1. Trong y học
Trong y học, quả mơ thường được dùng để chế biến thành xí muội với các phương pháp khác nhau như phơi khô, sấy, ngâm muối, tẩm ướt…
Loại quả này có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe như trị ho, bổ phổi, làm tan đờm, giải độc, điều trị vi khuẩn kiết lỵ. Bên cạnh đó, ô mai mơ còn có tác dụng giảm tiểu tiện ra máu…
2. Trong ẩm thực
Khác với ý học, xí muội trong ẩm thực được làm từ nhiều loại quả khác như như mân, sấu, trám, quất, mít, dứa, táo…
III. Những tác dụng của xí muội với sức khỏe
- Như đã chia sẻ khi giải thích xí muội là gì, trong đông y đây là vị thuốc kết hợp với nhiều vị để chữa ho lâu ngày, ho lâu năm, khản tiếng, viêm họng, ho do nhiễm lạnh.
- Xí muội dùng với mật ong hoặc gừng có thể điều trị bệnh viêm phế quản, ho kéo dài lâu ngày.
- Ngoài ra, xí muội còn có tác dung ngăn ngừa giun nữa, tình trạng đau bụng do giun đũa gây ra.
- Chống đi tiêu lỏng, tiêu chảy, ức chế một số loại vi khuẩn gây ra bệnh tiểu đường.
- Xí muội cũng được dùng để chiết thành dầu ngâm mơ có tác dụng làm bóng tóc, chữa nứt nẻ. Rượu ngâm từ loại thảo dược này còn có tác dụng giải nhiệt hiệu quả.
- Trong ẩm thực, xí muội được dùng như món ăn vặt hàng ngày. Chúng được xem là loại mứt dùng nhiều trong ngày lễ, tết.
IV. Ăn xí muội nhiều có tốt không?
Có lẽ đây là một trong những băn khoăn của nhiều người khi tìm hiểu xí muội là gì? Thực ra, xí muội là một loại thảo dược quý, không có nhiều tác dụng phụ trừ những trường hợp bị dị ứng hoặc quá mẫn cảm với các chất có trong đó.
- Những người điều trị bệnh hoặc mắc bệnh sàn khác cũng không nên sử dụng xí muội.
- Theo nghiên cứu của y học cổ truyền, những trường hợp dưới đây không nên sử dụng hoặc ăn nhiều xí muội:
- Người đang bị sốt rét, kiết lỵ mới phát.
- Người bị hen suyễn bởi vì xí muội có thể khiến các cơn hen xuất hiện nhiều hơn.
- Những người có vấn đề liên quan đến dạ dày.
- Xí muội có thể gây ra những tổn thương về răng, vì thế không nên ăn quá nhiều hoặc ăn thường xuyên.
V. Hướng dẫn cách làm xí muội đơn giản tại nhà
Nếu bạn đã chán các loại bánh kẹo ngày Tết thì hãy thử ngay một số món xí muội dưới đây.
1. Cách làm xí muội mơ
Để làm được xí muội mơ ngon, bạn cần phải chọn những quả mơ tươi không dập nát hoặc bị sâu. Nguyên liệu chuẩn bị gồm có:
- 1kg mơ
- 500g đường
- 10g đường
- 100g bột cảm thảo
Cách làm như sau:
- Bước 1: Hòa tan 10g muối với nước sạch, sau đó rửa sạch mơ rồi ngâm với nước muối trong khoảng 30 phút.
- Bước 2: Sau đó vớt mơ ra rửa sạch lại với nước và để ráo. Tiếp đến bạn hãy chuẩn bị nồi to để ngâm mơ với đường. Hãy đổ một lớp đường, 1 lớp mơ, lần lượt cho đến khi hết mơ với đường được phủ lớp trên cùng. Ngâm trong khoảng 6-7 tiếng để cho đường tan hết.
- Bước 3: Tại bước này, bạn sẽ tiến hành xào mơ. Cho mơ đã ngâm lên bếp đun với lửa to nhất đến khi đường sôi thì vặn xuống mức nhỏ nhất. Bạn đảo tay nhẹ nhàng, đun khoảng 15 phút đến khi đường cạn, mơ đổi màu thì tắt bếp.
- Bước 4: Để mơ nguội, sau đó cho 100g cam thảo đổi vào khay mơ xào ở trên, trộn đều và rải ra phơi khô. Sau khi mơ đã khô thì cho vào lọ thủy tinh để bảo quản.
2. Cách làm xí muội mận khô
Với xí muội mận khô, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu sau:
- 1kg mận tươi chín mọng
- 1-2 củ gừng
- 600g đường
- 50g vôi bột
Các bước thực hiện:
- Bước 1: Mận rửa sạch, ngâm với nước muối loãng khoảng 30 phút để loại bỏ bụi bẩn. Sau đó dùng dao khứa mận thành 4 khía để dễ thấm gia vị hơn.
- Bước 2: Hoan tan vôi bột cùng với nước, sau đó đổ ra bát rồi đợi cho vôi bột lắng xuống, chắt lấy phần nước vôi trong.
- Bước 3: Ngâm mận vào nước vôi trong khoảng 8-10 tiếng hoặc ngâm qua đêm. Sau đó rửa sạch mận với nước và để ráo.
- Bước 4: Bạ hãy chuẩn bị cái nồi to, sau đó xếp đều mận xuống đáy nồi. Xếp lần lượt 1 lớp mận, 1 lớp đường cho đến khi hết mận.
- Bước 5: Ướp trong khoảng 6-8 tiếng để cho đường tan và ngấm vào mận thì bạn thêm gừng tươi nạo vỏ, băm nhỏ và ngâm thêm 20 phút nữa.
- Bước 6: Cho nồi mận đã ngâm lên bếp và đun đến khi đường sôi thì hạ nhỏ lửa. Đung nóng liu riu đến khi được đạc sệt thành lớp keo bọc quanh quả mận thì cho thêm chút gừng tươi băm nhỏ vào và đảo đều nhẹ nhàng khoảng 5 phút.
- Bước 7: Cho mận ra đĩa sâu lòng để sấy khô. Bạn có thể sấy khô ở nhiệt độ phòng hoặc trong lò sấy khoảng. Như vậy là bạn đã hoàn thành xong món xí muội mận rồi đấy.
Hy vọng với những chia sẻ trên bạn đã biết được xí muội là gì cũng như có thêm kinh nghiệm để làm một số món xí muội hấp dẫn vào dịp Tết này. Chúc bạn thành công.